Enflasyon kemerleri sıkıyor! Beyaz yakalı ve emekliyi nasıl etkiliyor?

“`html

SEVGİ UÇAR

İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa ile Medipol Üniversitesi’nden akademisyenlerin (Başkan Prof. Dr. Süphan Nâsır, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa’dan Dr. Yonca Nilay Baş ve Medipol Üniversitesi’nden Dr. Fatma Betül Ortaköy) yürüttüğü kapsamlı bir araştırma, farklı tüketici kesimlerinin ekonomik zorluklar karşısındaki tepkilerini derinlemesine inceleme fırsatı sundu.

”Beyaz Yakalıdan Emekliye 2024’e Genel Bir Bakış: Ekonomik Zorlukların Tüketici Gruplarına Yansımaları” başlıklı bu çalışmaya yaklaşık iki bin kişi katıldı. Araştırma, özellikle beyaz yakalı çalışanlar ve emekliler hakkında dikkat çekici sonuçlar ortaya koydu.

İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Süphan Nasır ile gerçekleştirdiğimiz 5 Soru ve 5 Cevap bölümünde, ekonominin etkilerini ve tüketici gruplarındaki karşılıklarını ele aldık.

1) Bu araştırmayla neleri incelediniz? Ekonominin sosyal hayat üzerindeki etkileri nelerdir?

Araştırmaya katılan bireylerin %33’ü özel sektörde çalışırken, %21’i kamu işçisi, %21’i emekli, %13’ü ise işveren veya esnaflar oldu.

EVLİLİK VE ÇOCUK PLANLARI EKONOMİK ENGELLERLE YÜZLEŞİYOR!

Katılımcıların %76’sı, mevcut ekonomik koşulların evlilik veya çocuk sahibi olma kararlarını etkilediğini belirtirken, %85’i sinema, tiyatro ve konser gibi etkinliklere hiç katılmamış veya yalnızca birkaç yılda bir katılabildiğini ifade etti.

TATİL VE DOSTLARLA YEMEK ARTIK BİR LÜKS!

Sosyal yaşam için dışarıda yemek yemek artık bir lüks haline geldi. Katılımcıların %25’i son üç yıl içinde tatil yapmadıklarını, %58’i ise geçmişe kıyasla daha az tatile gidebildiklerini aktardı. Kısacası, enflasyon tüketicilerin sosyal harcamalarında ciddi kısıtlamalara neden oldu.

2) Enflasyon hangi alanlarda zorluklara neden oldu?

Tüketiciler, özellikle dışarıda yemek, gıda, ulaşım, giyim, ayakkabı, aksesuar ve kira gibi harcama kalemlerinde zorluklarla karşılaştı. Pandemi sonrası gıda fiyatlarındaki artış dünya genelinde azalırken, Türkiye’deki gıda fiyatları ise dört yıldır yükselmeye devam ediyor.

AKARYAKITTAN GIDAYA, GİYİMDEN TATİLE: ENFLASYONUN ETKİLERİ!

Düşük gelirli vatandaşların bütçelerinde gıda harcamalarının önemli bir payı var. Bu nedenle gıda fiyatlarındaki artış ciddi bir yük oluşturdu. Aynı zamanda yeme-içme sektörü de enflasyondan olumsuz şekilde etkilendi; bu nedenle bu yılın nisan ayında restoranlara gitmeme çağrısı yapıldı. Katılımcılara, önceki yıla göre hangi alanlarda kesinti yaptıklarını sorduğumuzda, ev dışı yemek, giyim, tatil ve seyahat ilk sıralarda yer aldı.

3) Kredi kartı kullanımı ve alışveriş alışkanlıklarındaki değişim nedir?

Katılımcıların %35’i nakit taşımadığını, %30’u taksitli alışveriş yaptığını ve %21’i ise nakit sıkıntısı dolayısıyla kredi kartı kullandığını belirtti. Ayrıca, kredi kartı borcunu ödeyemeyenlerin oranı %30 civarına ulaştı.

KREDİ KARTLARI ŞU ANLIK İHTİYAÇLARI KARŞILIYOR AMA BORÇ BİRİKİYOR

Nakit yetersizliği %21 ile en önemli kredi kartı kullanım nedenlerinden biri olarak öne çıkarken, borçların birikmesi de ayrı bir sorun olarak gündemde. Ekonomik baskılar nedeniyle tüketiciler market alışverişlerinde daha fazla fiyat karşılaştırması yaparak indirim arayışına girdi; her iki kişiden biri bu indirim avcılığına yöneliyor.

4) Beyaz yakalılar ve emeklilerin eğitim ve sağlık harcamaları hakkındaki görüşleri neler?

EĞİTİM HARCAMALARI BÜTÇELERİ ZORLUYOR

Artan eğitim maliyetleri ailelerin tercihlerinde değişikliklere sebep oluyor. Katılımcıların %21’i mevcut okul zamları nedeniyle çocuklarının kaydının devlet okuluna alınmasını düşündüklerini belirtirken, %25’i ileride bunu yapmayı planladıklarını ifade etti.

SAĞLIKTA ARTAN MEMNUNİYETSİZLİK

Sağlık sistemindeki memnuniyetsizlik oranı artarak devam ediyor. 2020’de “sağlık sisteminden hiç memnun değilim” diyenlerin oranı %37 iken, bugün bu oran %55’e çıktı. Pandemi sonrası doktorlarımızın yurt dışına göçü, sağlık sistemine duyduğu memnuniyetsizliğin artmasına yol açtı.

5) Enflasyon emeklilere nasıl etki etti? Öncelikleri neler hale geldi?

Emeklilerin ekonomik sıkıntılar karşısındaki memnuniyetsizlikleri, toplumun genelinden daha yüksek. Katılımcıların %98,5’i mevcut ekonomik şartlardan memnun olmadıklarını bildirdi. Bu durum, emekliler arasında genel bir güvensizlik ve memnuniyetsizlik duygusunu ortaya çıkarıyor.

EMEKLİLER EN ÇOK ETKİLENEN GRUP

Sonuçlar, emeklilerin çoğunluğunun ekonomik sorunlar yaşadığını ve mevcut ekonomik politikaların ihtiyaçlarını karşılamadığını düşündüklerini gösteriyor. Emeklilerin sağlık alanındaki memnuniyetsizlik oranı da dikkat çekici bir şekilde yüksek. Bu durum, sağlık hizmetlerine erişim zorlukları ve uzun bekleme sürelerinin yanı sıra ekonomik engellerden kaynaklanıyor olabilir.

Öne çıkan bir diğer sonuç ise, “Hayatınızdan genel olarak ne kadar memnunsunuz?” sorusuna katılımcıların %52’sinin memnun olmadığını belirtmesi. Emeklilerin memnuniyetsizlik oranı ise %70’in üzerinde çıkıyor.

“`